⚖️ Kentsel Dönüşümde Haklarınızı Biliyor musunuz?

⚖️ Kentsel Dönüşümde Haklarınızı Biliyor musunuz?
Kentsel dönüşüm projeleri, deprem riskine karşı güvenli yaşam alanları oluşturmayı hedefler. Ancak süreç yalnızca teknik ve inşaat boyutuyla değil, hukuki haklar ve adil paylaşım noktasında da büyük önem taşır. Hak sahiplerinin arsa payına, mülkiyet durumuna ve şerefiyeye uygun şekilde korunması gerekir.

🏢 Örnek Olay: Dükkan Sahibi ve Apartman Paylaşımı
Bir apartmanda 8 daire ve bir zemin kat dükkan bulunsun. Dükkanın arsa payı %30 (30/100) olsun. Müteahhit, sekiz daire sahibiyle anlaşır ve dükkanı da içine katarak, yeni projede şu şekilde paylaşım teklif eder:
Müteahhit: Dükkan + ilave imardan doğan 3 daire
Dükkan Sahibi: 1 daire

Bu noktada şu sorular gündeme gelir:
🏠 Arsa payı %30 olan bir mülk sahibine yalnızca 1 daire verilmesi adil midir?
💰 Yeni binanın değeri dikkate alınmadan yapılan bu paylaşım hakkaniyete uygun mudur?

⚖️ Hukuki Süreç: Dava Açılırsa Ne Olur?
Dükkan sahibi, arsa payı oranı ve şerefiye hesabı dikkate alınmadan yapılan bu anlaşmaya itiraz ederek dava açabilir. Dava sürecinde:
📏 Yeni binanın değeri
🧾 Arsa payı oranları
🏢 Şerefiye (kat, cephe, manzara farkı gibi değer unsurları)
🏗️ İnşaat maliyetinden doğacak avantajlar
mahkeme tarafından incelenir.

Dükkan sahibi, “Ben %30 arsa payına karşılık değerine denk düşen daireyi istiyorum ve gerekirse düşen inşaat maliyeti kısmını ödemeye hazırım” dediğinde, adaletsiz paylaşım planı geçersiz sayılabilir.

📜 Yargı Kararları Ne Diyor?
Türkiye’de pek çok mahkeme kararı, çoğunluğun dayatmasıyla hazırlanan ama arsa payına ve şerefiyeye uygun olmayan paylaşım planlarını iptal etmiştir. Bu kararlar, özellikle şu ilkeleri öne çıkarır:
⚖️ Arsa payı, daire büyüklüğü ve değer dengesi gözetilmeden yapılan sözleşmeler geçerli değildir
🏠 Her hak sahibi, arsa payı oranında adil bir karşılık almak zorundadır
💼 Müteahhit ve çoğunluk, azınlık hak sahiplerinin mağduriyetine yol açacak bir plan yapamaz

🛡️ Hak Sahipleri İçin Öneriler
Kentsel dönüşüm sürecine giren mülk sahiplerinin şu noktalara dikkat etmesi gerekir:
📌 🏠 Arsa payınızı öğrenin Tapuda yazan pay, sizin hukuki güvencenizdir
📌 📏 Şerefiye hesabını inceletin Kat, cephe ve büyüklük farklarının dikkate alınmasını talep edin
📌 📝 Sözleşmeyi tek taraflı imzalamayın Çoğunluk baskısı olsa bile mahkeme yolu açıktır
📌 ⚖️ Hukuki danışmanlık alın Uzman avukat desteği, hak kaybını önler

🔑 Sonuç
Kentsel dönüşüm, yalnızca binaların yenilenmesi değil, hakların korunması sürecidir. Adaletsiz paylaşımlar, çoğunluğun kararıyla da olsa mahkeme tarafından iptal edilebilir. Arsa payı, şerefiye ve mülkiyet değerleri göz önünde bulundurularak yapılan adil bir plan, hem mülk sahiplerinin hakkını korur hem de sürecin sağlıklı ilerlemesini sağlar.